Przyczyny i rodzaje niedokrwistości:
Najczęściej spotyka się niedokrwistość spowodowaną niedoborem żelaza, jednak może ona występować również z powodu niedoboru witaminy B12, witaminy B6, czy kwasu foliowego (anemia megaloblastyczna). Anemia niedoborowa jest skutkiem nieodpowiednio zbilansowanych diet eliminacyjnych, lub wzmożonym zapotrzebowaniem (np. u sportowców). Są sytuacje, w których dieta nie jest niedoborowa w żelazo i witaminy z gr B, a mimo to anemia występuje. Jeśli tak się dzieje pod lupę trzeba wziąć jelita – może się okazać, że ich kondycja nie jest najlepsza i na ich poziomie żelazo się po prostu nie wchłania. Zatem jeżeli cierpisz na celiakię, IBS, SIBO, lub masz zakażenie pasożytnicze – jesteś w grupie ryzyka wystąpienia niedokrwistości, a może nawet już się z nią borykasz.
Niedokrwistością narażone są również osoby, u których dochodzi do wzmożonych krwawień (anemia wywołana utratą krwi) – a więc kobiety z bardzo obfitymi miesiączkami, czy osoby po wypadkach, oraz osoby ze stanami zapalnymi, z autoimmunizacją, czy osoby przechodzące zakażenie bakteryjne, grzybicze lub wirusowe (anemia towarzysząca chorobom przewlekłym). Dlaczego tak się dzieje? A no dlatego, że patogeny również odżywiają się żelazem i nasz organizm, aby je „zagłodzić” blokuje dostęp żelaza, upychając go w formie zapasowej, czyli w postaci ferrytyny. Wyróżnia się jeszcze anemię aplastyczną, czyli taką, która występuje z powodu niesprawnie działającego szpiku kostnego.
Objawy niedokrwistości:
Objawy anemii to przede wszystkim osłabienie, szybkie męczenie, spadek wydolności, bóle głowy, bladość skóry, osłabienie, brak koncentracji, niedociśnienie. Zdarzają się również takie objawy jak drętwienie języka, nadwrażliwość na światło słoneczne, osłabiony smak i węch, duszności, czy kołatania serca.
Diagnostyka:
Podstawą diagnostyki w anemii jest morfologia krwi z rozmazem, badanie poziomu żelaza wraz z ferrytyną. Dlaczego samo żelazo nie wystarczy? Ferrytyna stanowi magazyn żelaza, a samo żelazo jest parametrem bardzo dynamicznym pod względem wartości w ciągu doby i jego poziom zależy m.in od tego, co zjedliśmy dzień przed badaniem. Może się okazać, że erytrocyty, hemoglobina i hematokryt są w normie, ale ferrytyna jest poniżej dolnej granicy. W takim przypadku mamy do czynienia z anemią utajoną – żelazo było uwalniane na bieżące potrzeby, magazyn się wyczerpał a objawy anemii występują.
Dieta w niedokrwistości:
Jeśli problemem jest anemia spowodowana niedoborem żelaza lub witamin z gr. B, warto szczególnie zadbać o ich źródła.
Główne źródła żelaza: podroby, mięso czerwone, produkty pełnoziarniste, orzechy, nasiona, ziarna.
Główne źródła witaminy B12 : podroby, ryby, owoce morza, nabiał, jaja.
Główne źródła kwasu foliowego : zielone warzywa liściaste, ciecierzyca, fasola biała, pietruszka natka, pietruszka korzeń, jaja, słonecznik, sezam, brokuły, brukselka, szparagi.
W przypadku anemii towarzyszącej chorobom przewlekłym, w pierwszej kolejności zajmujemy się właśnie nimi.